Viêm quanh khớp vai là căn bệnh vô cùng phổ biến, gây ra nhiều đau đớn và khó chịu cho bệnh nhân. Cùng Phòng khám chuyên khoa Tâm An tìm hiểu về căn bệnh này nhé!
Tìm hiểu về Viêm quanh khớp vai
Viêm quanh khớp vai YHCT còn được gọi là chứng kiên tý thống. Do thuộc phạm vi chứng tý với nhiều nguyên nhân gây bệnh khác nhau nên tính chất từng thể bệnh viêm quanh khớp vai cũng rất khác nhau. Trong Đông y, viêm quanh khớp vai được phân loại thành 3 thể bệnh gồm kiên thống, kiên ngưng và hậu kiên phong với cơ chế sinh bệnh là do phong, hàn, thấp kết hợp gây bế tắc kinh lạc.
– Giai đoạn đầu của bệnh, do phong hàn thắng nên bệnh nhân chủ yếu bị đau quanh khớp vai nên được gọi là kiên thống;
– Giai đoạn sau do hàn thấp thắng nên bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng hạn chế vận động nên được gọi là kiên ngưng;
– Khi bệnh kéo dài khiến các tà khí xâm nhập làm bế tắc lưu thông khí huyết, dẫn đến tình trạng cân cơ không nuôi dưỡng và gây ra thể bệnh hậu kiên phong.
Nguyên nhân gây ra căn bệnh
Một số nguyên nhân thường gặp dẫn đến viêm bao dính khớp vai gồm:
+ Thoái hóa gân ở những người lớn tuổi, thường gặp ở người từ 50 tuổi trở lên;
+ Tổn thương khớp vai do làm việc nặng, hoặc chấn thương khi chơi thể thao (cầu lông, tennis, bóng rổ, bóng chuyền…) lặp đi lặp lại gây tổn thương các gân cơ quanh khớp vai;
+ Chấn thương do va đập mạnh, chống tay xuống đất gây áp lực lên vai khi trượt ngã cầu thang hoặc tai nạn giao thông;
+ Viêm bao hoạt dịch mỏm cùng vai hoặc viêm gân dài cơ nhị đầu cánh tay;
+ Các bệnh lý khác như tim mạch, tiểu đường, hô hấp, thần kinh…
Biểu hiện viêm quanh khớp vai
Viêm quanh khớp vai gồm 4 thể lâm sàng với diễn tiến phức tạp, người bệnh gặp tổn thương phần mềm quanh khớp, gây khó khăn trong vận động. THS.BS.CKI Đặng Khoa Học khuyến cáo, viêm khớp vai có thể được chẩn đoán thông qua các dấu hiệu riêng biệt của từng thể, từ đó có giải pháp điều trị hiệu quả hơn.
Việc chẩn đoán bệnh dựa trên kết quả lâm sàng: ấn đau chói tại chỗ các vị trí tương ứng của gân như đầu dài gân nhị đầu, điểm bám gân trên gai, gân dưới gai… kết hợp với cận lâm sàng, chủ yếu là siêu âm phần mềm quanh khớp vai.
– Thể đau khớp vai đơn thuần: Tình trạng này thường gặp ở những người trên 50 tuổi, hoặc những người trẻ gặp chấn thương trong thể thao gây viêm các gân của khớp vai như viêm đầu dài gân nhị đầu, gân cơ trên gai, cơ dưới gai, cơ dưới vai, cơ tròn nhỏ.
+ Xuất hiện cơn đau vai vận động đột ngột, quá mức hoặc gặp các chấn thương liên tiếp ở vai. Cơn đau có thể sẽ tăng lên khi cử động vai như nâng cánh tay, co cánh tay đối kháng… cơn đau tăng dần về đêm.
+ Cơn đau tăng lên, thậm chí lan tỏa xuống cánh tay, cẳng tay khi nằm tì vào vai khiến người bệnh khó chịu, đau đớn và không thể nằm nghiêng.
– Thể đau vai cấp: Hiện tượng này xảy ra do viêm túi thanh mạc từ vi tinh thể của quá trình canxi hóa các gân cơ chóp xoay và sự di chuyển canxi hóa vào túi thanh mạc dưới mỏm cùng cơ delta.
+ Đau đột ngột, dữ dội lan rộng từ khắp vai xuống cánh tay, lan lên cổ và xuống bàn tay khiến người bệnh mất vận động khớp vai, đau nhức mất ngủ.
+ Bên ngoài chỗ viêm khớp vai có thể sưng, nóng… người bệnh có thể sốt nhẹ.
– Thể giả liệt khớp vai:
+ Người bệnh sẽ gặp dấu hiệu đau quanh khớp vai dữ dội, có thể kèm theo tiếng kêu răng rắc khi cử động do các gân cơ chóp xoay đứt đột ngột.
+ Thêm vào đó, có thể xuất hiện vết bầm tím ở phần trước trên cánh tay, người bệnh đau và mất vận động. Sau đó, cơn đau khớp vai có thể hết nhưng người bệnh vẫn không thể khôi phục được khả năng vận động khớp vai.
– Thể đông cứng khớp vai
+ Người bệnh mắc chứng đông cứng khớp vai có thể gặp các cơn đau kiểu cơ học, đặc biệt cơn đau thường tăng về đêm.
+ Sau vài tuần, cơn đau giảm dần nhưng vùng vai bị đông cứng, hạn chế vận động, không thể đưa tay lên cao, dang cánh tay hoặc xoay ngoài
Hậu quả nghiêm trọng của căn bệnh
Khớp vai là khớp đặc biệt có tầm vận động rộng nhất trong các khớp cơ thể. Viêm quanh khớp vai là bệnh thường gặp, gây đau và hạn chế vận động khớp vai, với những triệu chứng ban đầu có thể chỉ đau âm ỉ nhẹ nên nhiều người thường bỏ qua không đi khám và điều trị cho tới khi đau nhiều hơn, giảm khả năng vận động vai tay, ảnh hưởng nhiều đến khả năng lao động, sinh hoạt.
Viêm quanh khớp vai là bệnh gây tổn thương phần mềm quanh khớp chủ yếu là gân, cơ, dây chằng, bao khớp. Không có tổn thương đầu xương, sụn khớp và màng hoạt dịch.
Viêm quanh khớp vai rất thường gặp, đặc biệt ở những người từ 40-60 tuổi, chiếm tỉ lệ khoảng 3-5% người ở độ tuổi này. Bệnh có tỷ lệ nam mắc bệnh nhiều hơn ở nữ.
Phương pháp điều trị theo Đông y không dùng thuốc
– Thể kiên thống
+ Châm cứu viêm quanh khớp vai: Châm tả tại các huyệt kiên tỉnh, kiên ngung, kiên trinh, thiên tông, trung phủ. Ngoài ra, bệnh nhân có thể ôn châm, điện châm, nhĩ châm, trường châm… nhưng điện châm là phương pháp hỗ trợ giảm đau tốt nhất;
+ Xoa bóp bấm huyệt bằng các thủ thuật như xát, day, lăn, bóp, vờn, vận động, bấm huyệt tại các huyệt như kiên tỉnh, kiên ngưng, kiên trinh, thiên tông, trung phủ, tý nhu, cự cốt… Lưu ý động tác xoa bóp thể kiên thống cần nhẹ nhàng để tránh làm bệnh nhân đau thêm;
+ Thuỷ châm: Đây là phương pháp kết hợp y học cổ truyền với Y học hiện đại, có thể áp dụng tại các huyệt như thiên tông, kiên trinh, tý nhu, đại chuỳ…
– Thể kiên ngưng
Châm cứu viêm quanh khớp vai thể Kiên ngưng: Châm bổ các huyệt tương tự thể kiên thống;
+ Xoa bóp: Liệu pháp này rất có tác dụng với thể Kiên ngưng. Người thực hiện có thể xát, day, lăn, bóp, vờn, bấm huyệt, rung hoặc vận động. Trong đó vận động mở khớp vai là động tác quan trọng nhất. Lưu ý người thực hiện nên tăng dần cường độ và biên độ vận động khớp vai phù hợp với khả năng chịu đựng tối đa của bệnh nhân;
+ Trong quá trình chữa viêm quanh khớp vai, bệnh nhân cần phối hợp với bác sĩ bằng cách tập luyện tích cực và kiên trì để mang lại kết quả tốt nhất.
– Thể hậu kiên phong
+ Châm cứu viêm quanh khớp vai hậu kiên phong: Đây chỉ là biện pháp kết hợp và chỉ nên dùng khi bệnh nhân đau nhiều. Người thực hiện có thể châm bổ vào các huyệt tương tự thể kiên ngưng, có thể thêm huyệt khúc trì, thủ tam lý, ngoại quan hoặc hợp cốc bên đau;
+ Xoa bóp: Là biện pháp điều trị chủ yếu tương tự thể kiên ngưng và bổ sung thêm xoa bóp bàn tay. Tuy nhiên xoa bóp thể hậu kiên phong chỉ nên thực hiện sau khi bàn tay hết bầm tím và phù nề để tránh các tổn thương thứ phát như teo cơ, cứng khớp;
+ Người bệnh nên tuân thủ chỉ định của bác sĩ và chủ động tập luyện để phục hồi chức năng cũng như hỗ trợ giảm đau vai, đồng thời cải thiện tình trạng giới hạn tầm vận động khớp.
Điều trị viêm quanh khớp vai bằng Đông y được đánh giá là an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên riêng phương pháp châm cứu viêm quanh khớp vai không được áp dụng với các trường hợp bệnh lý thuộc diện cấp cứu, người có sức khỏe yếu, thiếu máu, tiền sử nhồi máu cơ tim, bệnh động mạch vành, viêm màng ngoài tim hoặc phụ nữ có thai..
Phòng tránh Viêm quanh khớp vai
Phòng ngừa viêm quanh khớp vai bằng các phương pháp sau đây:
+ Chăm sóc sụn khớp và xương dưới sụn là việc nên được ưu tiên hàng đầu để giúp các khớp xương khỏe mạnh;
+ Hạn chế mang vác nặng;
+ Tránh thực hiện các động tác lặp đi lặp lại ở vùng vai và cánh tay;
+ Dành nhiều thời gian nghỉ ngơi, thư giãn giữa giờ làm việc để các khớp có thời gian nghỉ ngơi;
+ Chế độ ăn uống đủ chất, bổ sung đủ nhu cầu nước và thường xuyên luyện tập thể dục thể thao để góp phần tăng cường sức khỏe toàn thân và gia tăng sức mạnh xương khớp.
>>> Xem thêm: Xoa bóp bấm huyệt điều trị đau lưng hiệu quả
