Cây hoàng bá (Phellodendron amurense) từ lâu đã được biết đến như một loại thảo dược quý trong y học cổ truyền. Với nhiều tác dụng tích cực đối với sức khỏe, cây hoàng bá không chỉ được sử dụng trong các bài thuốc dân gian mà còn thu hút sự quan tâm của giới nghiên cứu y học hiện đại. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cây hoàng bá, từ nguồn gốc, thành phần hóa học đến công dụng trong điều trị bệnh.
Cây hoàng bá
Cây hoàng bá là gì?
Cây hoàng bá, hay còn gọi là cây nghiến, là một loài cây thân gỗ lớn thuộc họ Cam (Rutaceae). Cây có vỏ dày màu xám, gỗ màu vàng nhạt. Lá cây kép lông chim, hoa nhỏ màu trắng hoặc vàng. Quả hoàng bá có hình cầu, khi chín có màu đen.
Nguồn gốc và xuất xứ của cây hoàng bá
Cây hoàng bá có nguồn gốc từ vùng Đông Á, chủ yếu mọc ở Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và một số nước khác. Tại Việt Nam, cây hoàng bá được trồng ở nhiều tỉnh miền núi phía Bắc như Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang…
Thành phần hóa học của cây hoàng bá
Các hoạt chất có trong cây hoàng bá
Vỏ cây hoàng bá chứa nhiều hoạt chất quý, bao gồm:
- Alcaloid: Berberin, palmatin, magnoflorin…
- Flavonoid: Quercetin, rutin…
- Saponin
- Tanin
- Tinh dầu
Tác dụng của từng hoạt chất đối với sức khỏe
- Alcaloid: Có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, hạ huyết áp, an thần.
- Flavonoid: Có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ tế bào, tăng cường miễn dịch.
- Saponin: Có tác dụng kháng viêm, giảm cholesterol, tăng cường sức khỏe tim mạch.
- Tanin: Có tác dụng kháng khuẩn, làm se niêm mạc, chữa tiêu chảy.
- Tinh dầu: Có tác dụng kháng khuẩn, giảm đau, thư giãn.
Công dụng của cây hoàng bá trong y học cổ truyền
Cây hoàng bá có tác dụng gì?
Trong y học cổ truyền, cây hoàng bá có nhiều công dụng như:
- Thanh nhiệt, giải độc
- Kháng khuẩn, kháng viêm
- Hạ huyết áp
- An thần, giảm stress
- Chữa các bệnh về tiêu hóa như tiêu chảy, kiết lỵ
- Chữa các bệnh về da như mụn nhọt, lở ngứa
- Hỗ trợ điều trị các bệnh về đường tiết niệu
Cách sử dụng cây hoàng bá trong các bài thuốc cổ truyền
- Bài thuốc chữa tiêu chảy: Vỏ hoàng bá 10g, lá ổi 10g, rễ cây sim 10g sắc uống.
- Bài thuốc chữa mụn nhọt: Vỏ hoàng bá tươi giã nát đắp vào chỗ mụn nhọt.
- Bài thuốc hạ huyết áp: Vỏ hoàng bá 10g sắc uống hàng ngày.
Công dụng của cây hoàng bá trong y học hiện đại
Các nghiên cứu khoa học về tác dụng của cây hoàng bá
Nhiều nghiên cứu khoa học hiện đại đã chứng minh tác dụng của cây hoàng bá trong việc điều trị các bệnh như:
- Nhiễm trùng đường ruột
- Viêm đường tiết niệu
- Cao huyết áp
- Tiểu đường
- Ung thư
Cây hoàng bá có chữa được bệnh gì?
Các nghiên cứu cho thấy cây hoàng bá có thể hỗ trợ điều trị các bệnh sau:
- Tiêu chảy, kiết lỵ
- Nhiễm trùng đường ruột
- Viêm đường tiết niệu
- Cao huyết áp
- Tiểu đường
- Ung thư (nghiên cứu đang tiếp tục)
So sánh tác dụng của cây hoàng bá với các loại thuốc khác
Cây hoàng bá có thể được sử dụng như một liệu pháp bổ sung hoặc thay thế cho các loại thuốc khác trong một số trường hợp. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
Cây hoàng bá không chỉ là một phần quan trọng trong y học cổ truyền mà còn là một đối tượng nghiên cứu tiềm năng trong y học hiện đại. Với nhiều công dụng và lợi ích cho sức khỏe, cây hoàng bá xứng đáng được biết đến và sử dụng rộng rãi hơn trong điều trị bệnh. Việc hiểu rõ về cây hoàng bá sẽ giúp chúng ta khai thác tối đa những giá trị mà nó mang lại, từ đó góp phần nâng cao sức khỏe cộng đồng.
>>> Xem thêm: Viêm dạ dày mãn tính
